ประวัติ แจ็ก มาร์ (Jack Ma) แห่ง Alibaba อาณาจักรอีคอมเมิร์ซแสนล้านเหรียญ

แจ็ก มาร์ (Jack Ma) เกิด 10 กันยายน 1964 ณ เมืองหางโจว มณฑลเจ้อเจียง ประเทศจีน ภายใต้ครอบครัวที่ยากจน ความลำบากทำให้ Jack Ma พัฒนาอุปนิสัยทะเยอทะยานและใฝ่พัฒนาตัวเอง เขาตระหนักถึงความสำคัญของภาษาอังกฤษเป็นอันดับต้น ๆ ของชีวิต

ความใฝ่พัฒนาตัวเองด้านภาษาทำให้เขามุ่งมั่นที่จะทั้งเข้าเรียนภาษาและฝึกภาษาในชีวิตจริงถึงขนาดไปรับจ้างเป็น ไกด์นำเที่ยวชาวต่างชาติ เพื่อให้เขามีรายได้และมีโอกาศฝึกภาษากับ เจ้าของภาษา (Native speaker) ไปพร้อมกัน และนั่นทำให้เขาพบกับครอบครัว Morley นักท่องเที่ยวชาวออสเตรเลียทีภายหลังกลายมาเป็นเพื่อนรัก

ครอบครัว Morley ช่วยเป็นคู่ซ้อมภาษาอังกฤษให้แก่ Jack Ma และเชิญเขาไปเที่ยวประเทศออสเตรเลียการเดินทางไปยังต่างประเทศทำให้ Jack Ma เห็นความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยีของต่างชาติ และทำให้เขาค้นพบโอกาสอันยิ่งใหญ่นั้นคือ Internet (รายละเอียด Jack Ma ตอบแทนชาวออสเตรเลียด้วยเงินเกือบพันล้านบาท ที่เคยสอนภาษาฟรีในวันที่เขายากจน)

เดือน เมษายน 1995, Jack Ma กู้ยืมเงิน 20,000 เหรียญสหรัฐ เปิดธุรกิจส่วนตัวชื่อ China Yellowpages ให้บริการด้านการสร้างเว็บไซต์ให้แก่ลูกค้า เขาทำเงินสะสมมากกว่า 800,000 เหรียญสหรัฐ ในเวลา 3 ปี ผลงานของเขาเป็นที่ยอมรับจนได้รับการทาบทามไปช่วยบริหารบริษัท China International Electronic Commerce Center ในปี 1998

ในปี 1999, Jack Ma ลาออกจากบริษัทดังกล่าวเพื่อมาเปิดกิจการที่เปลี่ยนชีวิตของเขา และวิถีชีวิตการทำธุรกิจค้าส่งของโลกนี้ตลอดกาล… ‘Alibaba’

ประวัติและรูปแบบธุรกิจ Alibaba

Jack Ma ลาออกจาก China International Electronic Commerce Center ในปี 1999 พร้อมกับเรี่ยรายเงินของคนรู้จักในรูปแบบการกู้ยืม 18 คนรวมเป็นเงินประมาณ 60,000 เหรียญสหรัฐ เพื่อมาเปิดกิจการที่เปลี่ยนชีวิตของเขา และวิถีชีวิตการทำธุรกิจค้าส่งของโลกนี้ตลอดกาล… ‘Alibaba’

Jack Ma ตั้งชื่อ Alibaba อิงจากตำนานคนตัดฝืนชื่อ Ali Baba ได้ยินเสียงโจรคุยกันเรื่องคลังสมบัติลึกลับที่เปิดและปิดด้วยรหัสลับ Alibaba ได้ยินรหัสลับนั้นและเรียกสถานที่นั้นว่า The Cave of Forty Thieves (Source: Wikipedia)

วันหนึ่ง Jack Ma สั่งอาหารที่ร้านอาหารแห่งหนึ่ง และถามพนักงานเสิร์ฟว่า “หากเอ่ยคำว่า Alibaba คุณนึกถึงอะไร?” พนักงานตอบว่า “Open Sesame” ซึ่งเป็นรหัสลับในการเปิดประตูขุมทรัพย์ Jack Ma จึงมั่นใจว่าคนส่วนใหญ่น่าจะรู้จักเรื่องราวของ Ali Baba เขาจึงตัดสินใจใช้ชื่อเว็บไซต์ว่า Alibaba

Alibaba เป็นเว็บไซต์ที่มีโมเดลธุรกิจแบบ Platform ประเภท Trading Platform กลุ่มการค้าแบบ E-Commerce ในหมวด Wholesales หรือ ค้าส่ง เปิดให้บริการผู้ขายส่ง (Business-to-Business หรือ B2B) มาสร้างโปรไล์และโพสต์ขายส่งสินค้า ในขณะที่ผู้ซื้อมาค้นหาสินค้าเพื่อซื้อล็อตใหญ่ไปขายปลีกต่อไป

Alibaba มีรายได้จากการเก็บค่าบริการเป็นราย Transaction ที่ซื้อขายสำเร็จแล้ว และเก็บค่าสมาชิกแบบรายปีจาก ผู้ค้าส่ง โดยผู้ค้าส่งที่ชำระเงินค่าสมาชิกจะได้ตรา Verified เพื่อเพิ่มความน่าเชื่อถือขึ้นมาอีกระดับหนึ่ง โดย Alibaba จะไม่ได้สต็อกและจัดส่งสินค้าเอง กระบวนการในภาค Operation ดังกล่าวมาเป็นความรับผิดชอบของผู้ค้าส่ง

สถิติน่าสนใจของ Jack Ma และ Alibaba

Jack Ma เริ่มต้นโครงการ Alibaba ประมาณปี 1998 โดยระหว่างนั้นเขายังทำงานประจำไปด้วย ก่อนจะลาออกมาและก่อตั้ง Alibaba อย่างเป็นทางการ ณ วันที่ 4 เมษายน 1999 โดยเงินกู้ยืมจากคนรู้จักจำนวน 60,000 เหรียญสหรัฐ

Alibaba ทำ IPO (Initial Public Offering) ในตลาดหุ้น New York Stock Exchange เดือน กันยายน 2014 ทำ IPO เป็นจำนวน 25,000 ล้านเหรียญสหรัฐ ซึ่งสูงสุดเป็นประวัติกาลหากนับแต่ก่อนหน้านั้นมาจนถึงปี 2014 (สูงกว่า Facebook เจ้าของสถิติ IPO เดิมทำไว้ในปี 2012 ที่ 16,000 ล้านเหรียญฯ)

จวบจนปัจจุบันนี้ (ปี 2017) Alibaba ยังไม่มีคู่แข่งโดยตรงจากสหรัฐอเมริกาเข้ามาตีตลาดจีน ทำให้ Alibaba ครองส่วนแบ่ง Platform แบบ B2B ในจีนสูงถึง 80%

Alibaba ขยายกิจการออกไปมากมายจนกลายเป็นอาณาจักร Alibaba Group มีค้าส่งออนไลน์, ค้าปลีกออนไลน์, ค้าปลีกแบบออฟไลน์, ระบบ Clound service, ระบบชำระเงินออนไลน์ เป็นต้น ฯลฯ

Alibaba เปิด Taobao เป็นค้าปลีกออนไลน์แบบ Consumer-to-Consumer ลักษณะเดียวกับ Ebay และ Kaidee ในเดือน พฤษภาคม ปี 2003 ต่อมาถูกบุกตีตลาดจาก ค้าปลีกออนไลน์แบบ C2C ยักษ์ใหญ่ของโลก คือ Ebay — Jack Ma จึงโต้กลับโดยการเปิดให้บริการ Taobao ฟรีไม่มีค่าธรรมเนียมทั้งสิ้น สุดท้าย Ebay แข่งขันไม่ไหวจึงถอนทัพกลับอเมริกา และ Taobao ก็กลายเป็นเจ้าตลาดจีนอย่างแข็งแกร่งถึงปัจจุบัน

ปัจจุบัน Alibaba Group มีกิจการ อาทิ:

Alibaba เว็บไซต์ Platform E-Commerce ค้าส่งแบบ B2B
AliExpress เว็บไซต์ Platform E-Commerce ค้าส่ง/ค้าปลีก (คล้าย Amazon.com)
Taobao เว็บไซต์ Platform E-Commerce ค้าปลีก C2C (คล้าย Ebay.com)
Tmall เว็บไซต์ Platform E-Commerce ค้าปลีก B2C (คล้าย Zappos.com)
Alipay ระบบชำระเงินออนไลน์
Juhuasuan เว็บดีลคล้าย Groupon.com
Alibaba Cloud Computing บริการคลาวด์เซิร์ฟเวอร์
Laiwang แอปพลิเคชั่นข้อความคล้าย WeChat

นอกจากนั้น Jack Ma ยังลงทุนในธุรกิจมากมาย อาทิ Sina Weibo (โซเชียลเน็ตเวิร์ค), Youku Tudou (เว็บไซต์วีดีโอคล้าย Youtube, ธุรกิจ Ride-hailing, ธุรกิจภาพยนต์, และทีมฟุตบอล เป็นต้น ฯลฯ (Source: Investopedia)